Integrale Aanpak Erfgoed
Een andere kijk op de versterking van ons Erfgoed
Eindelijk is het zover! Na jaren van lobbyen en voorbereidingen is het ons gelukt om de eigenaar van een erfgoedpand weer “op de bok” te krijgen. Het bestuur heeft veel geïnvesteerd in het opbouwen van relaties om effectief te kunnen lobbyen.
Deze investering betaalt zich nu uit: voor élke eigenaar van een erfgoedpand is er binnenkort een fundamenteel andere aanpak mogelijk voor het oplossen van de problemen in het gaswinningsgebied. De overheid zit niet langer op de stoel van de eigenaar om te bepalen wat er gebeurt met zijn mooie erfgoedpand. Nu is de eigenaar zelf aan zet en de overheid helpt en ondersteunt hem hierbij. Een samenwerking die tot een beter resultaat leidt.
Kernwaarden
- eigenaar centraal: als opdrachtgever van alle werkzaamheden aan zijn pand
- begeleiding/ondersteuning van restauratie architect gedurende gehele traject
- samenstellen eigen ontwerp- en bouwteam
- financiering planvorming vanuit Restauratiefonds
- financiering bouwdepot vanuit Restauratiefonds
- startmoment werkzaamheden zelf te bepalen
- maximaal gebruik maken van koppelkansen
- inzet van de juiste deskundigheid op het juiste moment ondersteund door het erfgoedloket
- heldere wettelijke kaders
- voor rijksmonumenten, gemeentemonumenten, karakteristieke- en beeldbepalende panden
Erfgoedloket
- verzamelen en delen kennis en ervaring
- ondersteuning eigenaar initiatiefase
- overzichten met deskundigheid
- ondersteuning archiefbeheer
Restauratiefonds
- voorlichting over financieringsvormen
- beheer financiele middelen voor alle werkzaamheden
- financiële administratie
- doen van betalingen in opdracht van eigenaar/opdrachtgever
- bewaken fase budgetten
- verstrekken laagrentende hypotheken voor monumenten
Startmoment
In het bijzijn van staatssecretaris Gunay Uslu, staatssecretaris Hans Vijlbrief en gedeputeerde Susan Top is het startsein gegeven voor de eerste vier proefprojecten waarin de eigenaar zelf de opdrachtgever is. De betreffende panden staan in Stedum, Westerwijtwerd, Kantens en Noordbroek.
Handleiding
Menig eigenaar van een monument heeft zelf een kleinere of grotere restauratie met goed gevolg laten uitvoeren. Een belangrijke voorwaarde hierbij was een goede begeleiding door een restauratiearchitect en/of aannemer.
Dit gegeven is voor de vereniging de basis geweest voor het ontwikkelen van de visie op een totaal andere aanpak van de problematiek rond het versterken en schadeherstel. Een restauratietraject is eenvoudig uit te breiden met versterken en herstellen van de schade. Maar ook met verduurzamen. Vooral dit laatste is voor menig erfgoedeigenaar een noodzaak!
Deze visie heeft er, na veel lobbyen bij bestuurders, toe geleid dat het mogelijk is geworden dat de eigenaar dit alles zelf kan laten uitvoeren: wij noemen dit de Integrale Aanpak Erfgoed (IAE). Een integrale aanpak van alle werkzaamheden onder de regie van de eigenaar leidt tot minder verspilling en minder frustraties bij alle partijen.
Om dit mogelijk te maken, hebben alle partijen in dit domein afspraken gemaakt hoe we onderling met elkaar omgaan: de spelregels. De basis voor deze spelregels vormt een goede beschrijving van het proces onder verantwoordelijkheid van de eigenaar. Deze beschrijving is gebaseerd op een gestructureerde opsplitsing van de activiteiten, verdeeld over een zevental stappen.
Deze beschrijving van het proces vormt ook de basis voor de gesprekken tussen opdrachtgever, zijn restauratiearchitect en aannemer. Maar ook in de communicatie naar het Erfgoedloket, het Erfgoedfonds en de overige instanties zoals gemeenten, provincie, RCE, NCG en IMG. Het doel is om ook aan de gesprekken structuur te geven
Onze flyer
Pilotplan
Voorbereidingen
In opdracht van de Vereniging Groninger Monument Eigenaren (VGME) heeft er een verkennend onderzoek plaatsgevonden naar een integrale aanpak voor eigenaren van erfgoedpanden in het gaswinningsgebied. De hoofdvraag hierbij was om de mogelijkheid te onderzoeken de verschillende financieringsstromen en de erfgoeddeskundigheid te bundelen op een zodanige manier dat de eigenaar op een goede manier kan worden ondersteund en de regie kan voeren over het herstel (versterking, schadeherstel, restauratie, onderhoud en verduurzaming) van zijn eigen pand.
De gewenste aanpak is getoetst op haalbaarheid tijdens de meerdere gesprekken die in de onderzoeksperiode zijn gevoerd. Er is een breed draagvlak gebleken bij alle geïnterviewde partijen voor de genoemde visie en de aanpak van de vereniging. Men is het er over eens dat deze aanpak een serieuze kans verdient. Met de gekozen vraaggerichte aanpak kan de eigenaar weer perspectief worden geboden en wordt er nog beter gebruik gemaakt van koppelkansen. Een toetsing op haalbaarheid op kleinere schaal is daarom wenselijk. Betrokken partijen hebben aangegeven dat zij graag mee willen werken om een succes te maken van deze aanpak.
Bovenstaande heeft er toe geleid dat er groen licht is gekomen om een pilot te starten met maximaal 15 erfgoedpanden. In opdracht van de VGME heeft een kwartiermaker van TwynstraGudde de voorbereidingen gedaan voor het uitvoeren van de pilot. Samen met alle betrokken partijen zijn de spelregels opgesteld van hoe de partijen met elkaar omgaan gedurende de realisatie van elk pilotproject afzonderlijk.
De resultaten van deze voorbereidingen zijn vastgelegd in het pilotplan.
Infographic: Integrale Aanpak Erfgoed
De infographic is een grafische weergave van de gestructureerde opsplitsing van activiteiten zoals deze is vastgelegd in de professionele Work Breakdown Structure: de eerdergenoemde gefaseerde indeling. Deze laatste staat beschreven in de handleiding.
In de toelichting (alleen in de handleiding) van de infographic wordt in het kort omschreven wat de bedoeling is van de betreffende fase in het proces. Maar ook wordt via een symbooltje weergegeven wie of wat erbij betrokken is. In de bijbehorende legenda wordt de betekenis van deze symbooltjes toegelicht.
Ruwweg kan het gehele traject van zeven fases, onderverdeeld worden in een tweetal trajecten: de planvormingsfase en de realisatie- of bouwfase.
Geplande bijeenkomsten
Regelmatig worden er bijeenkomsten georganiseerd rondom dit thema. Onze leden en donateurs worden hiervan op de hoogte gesteld per mail.
Een overzicht van geplande bijeenkomsten zie je hiernaast.
Pilot projecten
In september start de eerste serie pilotprojecten met maximaal 15 rijksmonumenten. Deze pilot heeft als doel om te testen of onze aanpak werkbaar is én of er nog wat te verbereren valt. Alle partijen hebben zich positief uitgesproken om deze pilot tot een succes te maken.
Zodra het er op begint te lijken dat deze aanpak kan werken, willen we deze werkwjize beschikbaar stellen voor alle eigenaren van een rijksmonument, gemeentemonument, karakteristiek of beeldbepalend pand.
Wilt u op de hoogte blijven?
Regelmatig zullen wij onze leden en donateurs op de hoogte stellen van de voortgang van de pilotprojecten en de ervaringen die zijn opgedaan. Maar ook het verstrekken van informatie en adviezen.
Wilt u hier ook voor worden uitgenodigd? Wordt dan lid of donateur van onze vereniging. Voor slechts € 25,00 per jaar houden we u graag de hoogte via onze nieuwsbrieven, uitnodigingen, excursies, etc.